wat noem je nou ‘modern’
We gebruiken het begrip ‘modern’ te pas en te onpas, maar wat bedoelen we er eigenlijk mee?
In de loop van de 19e eeuw raakt het woord in Frankrijk in zwang om het eigentijdse, alledaagse leven te beschrijven. Dat leven is – vooral in de grote stad, Parijs dus – ‘modern’ met z’n spoorwegstations, net aangelegde boulevards en uitgaansgelegenheden. Daar kan de beeldende kunst dan niet omheen. Steeds meer kunstenaars laten dat moderne leven in hun werken zien.
Er komt nog iets bij. Het verzet tegen de oude regels in de kunst wordt steeds groter. Een schilderij moet niet langer de zichtbare realiteit weergeven, een schilderij is een werkelijkheid die op zich zelf staat. Kleuren, vormen en penseelstreken gaan een eigen leven leiden.
Aan het begin van de 20e eeuw leidt deze ontwikkeling tot een explosie aan nieuwe stromingen. Het is de tijd van de vele ‘-ismen’, zoals fauvisme, expressionisme en kubisme. Het woord ‘modern’ is de kapstok waar al deze stromingen aan op worden gehangen. Nog steeds gebruiken veel mensen de term ‘modern’ als ze nieuwe trends zien. Maar kun je een schilderij dat al honderd jaar oud is nog ‘modern’ noemen? En als dat zo is, kan een hedendaags werk dan wel modern zijn?
